Kwasy Omega-3 a zdrowie psychiczne

Opublikowany: 16-02-2013

Ostatnio aktualizowany: 28-03-2020

Wiadomo powszechnie o korzystnym wpływie kwasów tłuszczowych omega-3 na układ krążenia, ale nie wszyscy wiedzą, że te związki mają również pozytywny wpływ na zdrowie psychiczne.

Układ nerwowy zawiera ponad 60% kwasów tłuszczowych, z czego 30% to kwasy tłuszczowe wielonienasycone, do których zalicza się kwasy omega-3. Biorą one udział w syntezie neuroprzekaźników, ich degradacji oraz w procesie wychwytu zwrotnego. Wielonienasycone kwasy tłuszczowe stanowią też 20% suchej masy mózgu.

Zdolności poznawcze

Wiele badań wskazuje, że dieta bogata w kwasy tłuszczowe omega-3 pozytywnie wpływa na funkcjonowanie poznawcze. Whalley i współpracownicy zbadali sprawność intelektualną u 64-latków, których zdolności intelektualne zostały zbadane również w dzieciństwie, kiedy mieli 11 lat. Lepsze wyniki w testach uzyskały te osoby, które przyjmowały regularnie suplementy diety, zwłaszcza olej rybi. Podobne wyniki uzyskali norwescy badacze, którzy przebadali siedmioma testami zdolności poznawczych ponad 2000 zdrowych osób w wieku powyżej 70 lat. We wszystkich testach lepsze wyniki uzyskały osoby, które w wywiadzie na temat swojej diety przyznały, że często spożywają ryby (co najmniej 10g na dobę). Holenderscy badacze pokazali natomiast, że u osób po 50. roku życia, które mają wysokie stężenie kwasów omega-3 w osoczu następuje wolniejsze tempo spadku zdolności poznawczych, charakterystyczne dla starszych ludzi, niż u osób, których stężenie tych kwasów w osoczu jest niższe.

Korzystny wpływ kwasów omega-3 na funkcjonowanie poznawcze pokazują również badania eksperymentalne. Włoscy badacze przez 35 dni podawali jednej grupie osób (w wieku 22-51 lat) suplementy diety zawierające 4g kwasów omega-3 (konkretnie były to kwasy EPA i DHA), a drugiej grupie osób placebo. Na początku eksperymentu oraz po 35 dniach zbadano m.in. ich czas reakcji w testach uwagi, nastrój oraz przeprowadzono badania krwi i EEG. Osoby, które przyjmowały kwasy tłuszczowe osiągnęły po zakończeniu eksperymentu lepsze wyniki w testach uwagi, poprawił się także ich nastrój. Miały niższy poziom gniewu, lęku, zmęczenia, depresji i zakłopotania oraz wyższy poziom wigoru. Również badania EEG pokazały u tych osób pozytywny wpływ przyjmowania suplementu diety.

Depresja

Kwasy tłuszczowe omega-3 polepszają nastrój nie tylko u zdrowych osób, ale również zmniejszają objawy u osób z depresją. Badania w Kanadzie wykazały, że podawanie przez 8 tygodni tabletek z kwasami tłuszczowymi EPA i DHA jest tak samo skuteczne jak zażywanie typowych leków antydepresyjnych. Amerykańskie Stowarzyszenie Psychiatrów zaleca 1 g dziennie EPA + DHA jako uzupełnienie farmakologicznego leczenia depresji.

Agresja

Według badań dieta bogata w kwasy omega-3 może również zredukować impulsywne zachowania. Dowodzą tego m.in. badania Gescha z Uniwersytetu w Oxfordzie. Przeprowadził on eksperyment wśród ponad 200 młodych więźniów. Połowie z nich zmieniono dietę, urozmaicając posiłki oraz dodając suplementy z witaminami, solami mineralnymi oraz kwasami tłuszczowymi omega-3, natomiast druga połowa nie miała żadnych zmian w diecie i zażywała placebo. W grupie, która przyjmowała suplementy zaobserwowano znaczny spadek agresji, która powróciła jednak do początkowego poziomu po zakończeniu eksperymentu i powrocie do starej diety. Podobnie, z danych statystycznych zebranych przez Hibbelna, wynika, że osoby, które w dzieciństwie jadły dużo ryb, są mniej agresywne, rzadziej figurują w policyjnych kartotekach i rzadziej popełniają przestępstwa.

Bibliografia

1. Agnieszka Wilczyńska (2012) Kwasy tłuszczowe w diecie człowieka a jego funkcjonowanie poznawcze i emocjonalne. Neuropsychiatria i Neuropsychologia, 7(1), 35-42
2. Suplementy złożone z omega-3 dowodzą, że są skuteczne przeciwko depresji

Autor: Maja Kochanowska