Nauka latania na spadochronie cz.2

Opublikowany: 18-02-2011

Ostatnio aktualizowany: 03-05-2020

Przedstawiam drugą część porad dotyczących nauki latania na czaszy na podstawie artykułu z najnowszego Parachutista. Z podziękowaniami dla Tomka Prusaka za korektę ;) Pierwsza część tutaj.

Latanie na spadochronie – Etap 3

16. Lądowania z bocznym wiatrem

Aby nie przeszkodzić tym ćwiczeniem innym, wykonuj je podczas samodzielnych skoków hop and pop lub otwórz spadochron wyżej niż reszta. Zacznij od nauki lądowania pod kątem 30-45 stopni do wiatru. Lądowanie pod takim kątem wymaga prawie normalnego zahamowania, ale z większym naciskiem na tą stronę czaszy, która jest w kierunku wiatru. Możesz też pochylić się w uprzęży na tą stronę. Podczas lądowań z bocznym wiatrem, powinieneś cały czas lecieć równolegle do ziemi, opierając się wiatrowi, który chce zmienić kierunek twojego lotu. Rozpocznij naukę przy małym wietrze i przejdź do lądowań z bocznym wiatrem o prędkości 4,5 – 5,5 m/s dopiero po bardzo dobrym opanowaniu lądowań przy mniejszej prędkości.

17. Lądowania na małym wzniesieniu lub spadku

Umiejętność ta może przydać ci się podczas lądowania w terenie przygodnym. Jeżeli będziesz lądować na wzniesieniu, zahamuj silniej i szybciej, aby czasza zdobyła siłę nośną. Jeśli natomiast będziesz lądować na spadku, będziesz musiał zahamować słabiej i wolniej, dzięki czemu czasza będzie lecieć przez pewien czas wzdłuż spadku, zanim dotkniesz ziemi.

18. Lądowania z wiatrem

Podobnie jak przed ćwiczeniem lądowania z bocznym wiatrem, przed tym ćwiczeniem również pomyśl o innych skoczkach. Zacznij od lądowania przy bezwietrznej pogodzie, potem przy małym wietrze i stopniowo przechodź do silniejszych. Podczas lądowania z wiatrem hamuj stopniowo, a kiedy zwolnisz, dociągnij sterówki i leć, aż się zatrzymasz. Trzymaj stopy nad ziemią najdłużej, jak to możliwe i przygotuj się do PLF, który może być konieczny.

19. Zakręty podczas hamowania spadochronu

Zakręt podczas hamowania spadochronu to sposób na ominięcie przeszkody, jaka może pojawić się podczas lądowania. Jest podobny do płaskiego zakrętu. Aby go wykonać, ustaw się pod wiatr do lądowania i kiedy zaczniesz hamować, pociągnij mocniej za jedną sterówkę, żeby zmienić kierunek. Najlepiej trenować to zadanie pod okiem doświadczonego coacha. Zacznij od zmiany kierunku o 5-10 stopni i powoli przechodź do zakrętów o 45 stopni. Użyj umiejętności zakręcania przy pomocy uprzęży, aby zmaksymalizować efektywność zmiany kierunku. Wcześniej oczywiście przećwicz wszystko w powietrzu.

Latanie na spadochronie – Etap 4

Przechodzimy do najtrudniejszych ćwiczeń. Korzystaj z pomocy coacha i zawsze dobrze przećwicz nowe zadanie na dużej wysokości, zanim spróbujesz wykonać je nad ziemią. Pomocny przy tych ćwiczeniach może być akustyczny oraz wizualny cyfrowy wysokościomierz, które pokażą ci, ile wysokości tracisz podczas różnych manewrów. Pamiętaj, że podczas wykonywania manewrów na taśmach, musisz mocno trzymać także sterówki.

Do wykonania manewru „high-performance” konieczne jest użycie taśm, a nie sterówek. Mimo że może to się wydawać nieintuicyjne, manewr na przedniej lub tylnej taśmie może być bezpieczniejszy i łatwiejszy do kontrolowania niż manewr sterówką. Użycie sterówki tworzy większy opór na jedną stronę czaszy i pozwala drugiej stronie na „przelatywanie” zahamowanej strony. Zahamowana strona traci prędkość i przez to sterowność. Manewr za pomocą taśmy zwiększa prędkość czaszy i dzięki temu również jej sterowność. Podczas takiego manewru, cały czas leci każda część czaszy, a podczas zakrętu za pomocą sterówki, jest przedział czasu, podczas którego czasza nie reaguje. Na przykład, jeśli szybko pociągniesz za jedną sterówkę, a potem od razu spróbujesz skręcić w drugą stronę, czasza odpowie flegmatycznie lub spowodujesz skręcenie linek. Jeśli jednak wykonasz to samo, ale używając tylko przednich taśm lub przednich taśm i sterówek, cały czas zachowasz kontrolę nad kierunkiem lotu czaszy i jej kąt natarcia.

Ryzyko wypadku podczas wykonywania lądowań „high-performance” jest większe niż podczas zwykłych lądowań, a dobra edukacja jedynie zmniejsza to ryzyko. Niektórzy skoczkowie chcą nauczyć się takich lądowań, ale nie jest to wymagane dla nikogo.

20. Lądowania na tylnych taśmach

Podczas lądowania za pomocą tylnych taśm jest większe ryzyko kontuzji w przypadku nieprawidłowego wykonania, niż podczas „zwykłych” lądowań, dlatego spytaj coacha o radę, czy powinieneś lądować w ten sposób, czy jeszcze przećwiczyć w górze. Pamiętaj, że im wyższy masz wing-load, tym szybciej będziesz poruszać się nad ziemią, zanim na niej staniesz.

Podczas tego i innych manewrów, zawsze trzymaj w rękach swoje sterówki, ponieważ może się okazać, że będziesz musiał jednak użyć ich do lądowania. Twoje linki sterownicze powinny być na tyle długie, abyś mógł trzymać w dłoniach sterówki bez deformowania czaszy i utrudniania ci wykonywania różnych manewrów.

Hamowanie sterówkami powoduje pociągnięcie w dół tylnej połowy czaszy i zmianę jej kąta natarcia. Hamowanie tylnymi taśmami także zmienia kąt natarcia czaszy, ale nie zmienia jej kształtu. Tylne taśmy są bardziej wrażliwe na pociągnięcie niż sterówki, tzn. aby zahamować za ich pomocą wystarczy krótszy ruch niż podczas hamowania sterówkami. Różnicą jest też to, że twoja czasza nie zwolni tak szybko , jak podczas lądowania za pomocą sterówek. Lądowania będą szybsze, więc zacznij je trenować przy wietrze 3 – 4,5 m/s.

Aby użyć tylnych taśm, możesz popchnąć je na zewnątrz lub po prostu pociągnąć w dół. W miarę, jak twoja prędkość będzie się zmniejszać, zwiększaj siłę wkładaną w taśmy, żeby zmienić kąt natarcia czaszy.

21. Ratowanie się z niskich zakrętów

Ćwiczenie to uczy, jak zatrzymać agresywne nurkowanie i jest niezbędne do opanowania zanim zaczniesz wykonywać agresywne zakręty. Rozpocznij szybki zakręt o 90 stopni za pomocą sterówki, a kiedy będziesz w połowie zakrętu, pociągnij za drugą sterówkę i następnie za obie razem, tak żeby zatrzymać zakręt i zminimalizować utratę wysokości. Będziesz wiedział, że robisz to dobrze, jeśli poczujesz nacisk taśm udowych ciągnących cię „w górę”.

22. Zatrzymywanie nurkowania

To zadanie uczy zatrzymywania nurkowania wykonywanego za pomocą przednich taśm. Musisz koniecznie opanować tą umiejętność, zanim rozpoczniesz lądować używając przednich taśm. Pamiętaj też, że nie powinieneś nigdy ciągnąć za sterówkę blisko ziemi, ponieważ spowoduje to tylko utratę kontroli nad czaszą i ryzyko poważnej kontuzji lub śmierci.

Sprawdź czy masz naprawdę dużo miejsca wokół siebie, rozpocznij zakręt przednią taśmą i zatrzymaj go używając obu sterówek. Spowoduje to prawie natychmiastowe zatrzymanie nurkowania. Kiedy poczujesz, że opanowałeś to ćwiczenie, eksperymentuj z ciągnięciem bardziej jednej lub drugiej sterówki. W ten sposób, po pewnym czasie nauczysz się kontrolować szybkość wychodzenia z nurkowania oraz kierunek swojego lotu. Umiejętność ta może uratować twoje życie, jeśli kiedykolwiek rozpoczniesz zakręt na przedniej taśmę zbyt blisko ziemi i będziesz musiał go zatrzymać.

Używanie do zatrzymywania nurkowania tylnych taśm nie jest bezpieczne ani efektywne.

23. Napędzanie czaszy przednimi taśmami

Najbezpieczniejszym sposobem na naukę napędzania czaszy przednią taśmą jest użycie dwóch przednich taśm, ponieważ duża zmiana zarówno pionowej, jak i poziomej prędkości podczas zakrętu na przedniej taśmie może być dezorientująca.

Lądowanie po napędzeniu czaszy za pomocą przednich taśm różni się bardzo od podejścia do lądowania tylko za pomocą sterówek i wymaga dużo praktyki. Zacznij od latania używając dwóch przednich taśm. Dzięki temu dowiesz się, ile wymaga to siły oraz jak długo czasza będzie lecieć w tej pozycji, zanim zwiększające się ciśnienie przednich taśm, wysunie ci je z dłoni. Korzystaj z wysokościomierza podczas tego zadania i sprawdzaj, jak dużo tracisz wysokości.

Po wielokrotnym przećwiczeniu latania z użyciem przednich taśm, zacznij wykonywać następujące ćwiczenie: pociągnij taśmy na 8 do 13 cm, na 3 do 5 sekund, na wysokości 90 – 120 m, a następnie łagodnie puść je i powróć do normalnego lotu. Być może poczujesz, jak prędkość twojej czaszy zwiększa się po pociągnięciu taśm i spada po puszczeniu ich. Jeśli nadal będziesz mieć większą prędkość, kiedy będzie już czas na hamowanie, zauważysz, że hamowanie będzie „silniejsze”.

Po długim treningu, możesz przejść dalej, czyli ciągnąć za taśmy na niższych wysokościach. Zawsze zostawiaj jednak czaszy przynajmniej kilka sekund normalnego lotu przed lądowaniem. W przeciwnym razie, możesz doznać bardzo poważnych obrażeń. Nie próbuj ciągnąć przednich taśm bardziej niż na 13 cm, ponieważ w ten sposób jedynie zdeformujesz czaszę i sprawisz, że będzie mieć mniej aerodynamiczny kształt. Nie osiągniesz również postępu, próbując trzymać taśmy przez dłużej niż 3 – 5 sekund. Czasza osiągnie zbyt dużą prędkość i sama wyjdzie z nurkowania.

24. Zakręty na przednich taśmach o 90 stopni

Skoczkowie, którzy rozpatrują rozpoczęcie nauki wykonywania zakrętów przednimi taśmami, muszą mieć na koncie co najmniej 200 skoków poświęconych ćwiczeniom latania na czaszy i muszą umieć zatrzymywać nurkowanie czaszy. Niezależnie od doświadczenia, manewry takie powinno wykonywać się nad ziemią tylko na czaszy, na której zrobiło się wiele skoków, na strefie, którą dobrze się zna, przy warunkach, przy których czuje się pewnie i kiedy jest się „wyskakanym”.

Podczas wykonywania zakrętów o 90 stopni zobaczysz, że przy pomocy jednej taśmy jest dużo łatwiej, niż podczas manewrów przy pomocy dwóch taśm, zauważyć „recovery arc” czaszy, czyli czas i wysokość, jaką czasza potrzebuje, aby wyjść z nurkowania. Jeżeli nie będziesz w stanie zrobić zakrętu o 90 stopni trzymając przednią taśmę, zahamuj najpierw czaszę sterówkami i dopiero wtedy pociągnij za taśmę. Taki zakręt będzie szybszy i czasza będzie dłużej w nurkowaniu (czyli stracisz więcej wysokości). Często patrz na wysokościomierz, żeby wiedzieć, ile tracisz wysokości podczas zakrętów.

Kiedy będziesz już uczyć się robić ostatni zakręt do lądowania używając przednich taśm, rozpocznij ten zakręt 30 – 60 m wyżej niż normalnie. Pamiętaj o trzymaniu cały czas również sterówek. Twoja prędkość bardziej wzrośnie i utracisz więcej wysokości, niż podczas zakrętu sterówką. Po puszczeniu taśmy, prędkość szybko zacznie maleć i kilka sekund później powrócisz do normalnej prędkości. Jeśli zdecydujesz o zmniejszeniu wysokości, na której robisz zakręt, rób to stopniowo i łagodnie, i zawsze upewnij się, że twoja czasza będzie mieć czas na wyjście z nurkowania.

25. Bezkontaktowe CRW

Powinieneś wykonywać to ćwiczenie poza obszarem strefy i na dużych wysokościach. Otwórzcie się pod ogonem i zróbcie rozejście najpóźniej na 750 m. Początkujący powinni latać z dużo bardziej doświadczonym skoczkiem, który ma podobną czaszę i podobny wing-load.

Po otwarciu spadochronów, jedna osoba leci jako baza, a druga próbuje pozostać blisko niej, na tym samym poziomie. Osoba, która jest bazą, powinna łagodnie skręcać, używając sterówek, uprzęży i taśm, tak aby druga musiała wykorzystać wszystkie możliwości swojej czaszy i wszystkie swoje umiejętności. Zaplanujcie swój lot i trzymajcie się planu. Weźcie pod uwagę, że im bardziej macie obciążone czasze, tym szybciej będziecie lecieć i przybliżać się do siebie. Patrzcie też na ziemię i na wysokość, aby nie musieć lądować poza lotniskiem.

Zrób kilka przelotów z tą samą osobą i próbuj udoskonalać kontrolę nad swoją czaszą. Takie ćwiczenie jest dużym wyzwaniem i jednocześnie pozwoli ci zdobyć większą świadomość tego, jak lata twoja czasza.

Autor: Maja Kochanowska