Regulacja emocji a podejmowanie ryzyka w sportach ekstremalnych

Opublikowany: 31-03-2018

Ostatnio aktualizowany: 07-11-2021

Sporty ekstremalne z definicji są ryzykowne, jednak każdy taki sport można uprawiać w bardziej albo mniej bezpieczny sposób. Niektórzy starają się minimalizować ryzyko, inni z kolei podejmują aktywności, które wiążą się z większym ryzykiem wypadku. Czym wyróżniają się bardziej ryzykowne osoby?

Taylor i Hamilton w 1997 roku zwrócili uwagę, że niektórzy podejmują ryzyko, ponieważ próbują radzić sobie ze swoimi negatywnymi emocjami, poprzez, jak to nazwali, ucieczkę od samoświadomości. Zgodnie z ich koncepcją, osoby takie podejmują społecznie nieakceptowane ryzykowne zachowania, takie jak nadużywanie alkoholu albo przyjmowanie narkotyków, ponieważ pomaga im to odwrócić uwagę od swoich emocji i nie myśleć o swoim złym samopoczuciu.

Castanier, Le Scanff i Woodman (2010) postanowili sprawdzić, czy również podejmowanie ryzyka w sportach ekstremalnych może wynikać z chęci ucieczki od samoświadomości. W ich badaniu wzięło udział 265 mężczyzn, którzy uprawiali narciarstwo zjazdowe, wspinaczkę, paralotniarstwo lub skoki spadochronowe. Badani wypełniali cztery testy psychologiczne, z których jeden badał ich skłonność do podejmowania ryzyka. Na skali od 1 do 5 uczestnicy zaznaczali jak bardzo zgadzają się ze stwierdzeniami: „Podczas uprawiania mojego sportu wysokiego ryzyka, miałem czasami wypadki (w ciągu ostatnich dwóch lat), które były spowodowane przez moje w pewnym sensie nieodpowiedzialne podejście”; „Myślę, że jestem bardzo ostrożny i przezorny uprawiając mój sport wysokiego ryzyka”; „Moi koledzy, którzy są doświadczeni w tym sporcie twierdzą, że podejmuję zbyt wysokie ryzyko podczas jego uprawiania”.

Okazało się, że osoby, które podejmują większe ryzyko mają dwie cechy. Po pierwsze cechuje ich tzw. negatywna afektywność, czyli skłonność do częstego ulegania negatywnym emocjom, takim jak gniew, poczucie winy, lęk itp. Po drugie, aby poradzić sobie z tymi emocjami, stosują strategię ucieczki od samoświadomości. Sama negatywna afektywność nie koreluje więc z podejmowaniem większego ryzyka. Z trudnymi emocjami można radzić sobie na różne sposoby. Można się z nimi zmierzyć, korzystać ze wsparcia od bliskich, zadbać o swój rozwój osobisty. Niektórzy jednak radzą sobie z nimi, poprzez odwracanie od nich uwagi. Angażując się w ryzykowną aktywność, skupiają się na fizycznym pobudzeniu i innych pozytywnych emocjach, jakich dostarczają sporty ekstremalne i w ten sposób na pewien czas uciekają od swojego złego samopoczucia. Właśnie osoby, które uprawiają ekstremalny sport po to, by uciec od przeżywanych często trudnych emocji i złego nastroju, mogą być bardziej skłonne do podejmowania większego ryzyka podczas jego uprawiania.

Przeczytaj również artykuł „Nie każdy skoczek spadochronowy jest ryzykantem”, w którym pisałam o cechach temperamentu i osobowości różniących bardziej i mniej ryzykowne osoby.

Autor: Maja Kochanowska