Mental Mango na pamięć i koncentrację – czy to działa?

Opublikowany: 17-05-2017

Ostatnio aktualizowany: 28-03-2020

Mental Mango to nowy suplement diety, sprzedawany jako środek na poprawę koncentracji i pamięci oraz zwiększenie motywacji. Producent zaleca go studentom, programistom, kierowcom i innym, których praca wymaga skupienia i wysokiej sprawności umysłowej. Co na to badania naukowe?

Mental Mango zawiera pięć składników: Cognizin (Cytykolina), Bakopa Drobnolistna (Bacopa Monnieri), Różeniec Górski (Rhodiola rosea) oraz wysokie dawki witaminy B6 i B12.

Cognizin (Cytykolina)

Cytykolina, inaczej CDP-Cholina to substancja produkowana przez nasz organizm i występująca w każdej żywej komórce. Produkowana syntetycznie, występuje pod nazwą handlową Cognizin. Bierze udział w syntezie fosfolipidów, będących ważnym składnikiem błon komórkowych oraz zwiększa poziom kilku neuroprzekaźników, w tym acetylocholiny, dopaminy i noradrenaliny.

Najwięcej badań, które wykazało skuteczność cytykoliny dotyczyło procesów starzenia się lub stanów po urazach lub udarach mózgu. Kilka badań na szczurach wskazało, że substancja ta, podana w momencie eksperymentalnie wywołanego udaru, pozwala na zmniejszenie jego rozległości. Również analiza badań klinicznych, przeprowadzona w 2002 roku przez Davalos i wsp. pokazała, że cytykolina podana w ciągu 24 godzin od wystąpienia udaru mózgu, zwiększa prawdopodobieństwo, że chory dojdzie do zdrowia w ciągu 3 miesięcy.

Kilka badań wykazało też, że cytykolina może poprawiać funkcje poznawcze u osób starszych. Na przykład, w badaniu Alvarez i wsp. z 1997 roku, osoby starsze mające deficyty pamięci, ale bez oznak demencji, po 4 tygodniach przyjmowania cytykoliny osiągały lepsze rezultaty w zadaniach wymagających przypominania sobie wcześniej zapamiętanych słów czy obiektów.

Niewiele jest badań wskazujących, że Cognizin może być skuteczny również u osób, które nie mają żadnych deficytów poznawczych. Właściwie znalazłam tylko dwa takie badania. W jednym z nich kobiety w wieku 40 – 60 lat po 28 dniach przyjmowania cytykoliny lepiej wypadały w zadaniach wymagających uwagi (McGlade i in. 2012), z kolei w drugim, nastolatkowie, również po 28 dniach, mieli lepszą uwagę, większą szybkość psychomotoryczną i mniejszą impulsywność (McGlade i in. 2015).

Bacopa Monnieri

Bacopa Monnieri (bakopa drobnolistna), zwana też Brahmi to roślina od wielu lat wykorzystywana w tradycyjnej medycynie indyjskiej jako środek poprawiający funkcjonowanie poznawcze. Wchodzi w interakcję z systemami dopaminy i serotoniny, ale jej główny mechanizm polega na zwiększaniu wzrostu zakończeń komórek nerwowych (dendrytów), co poprawia komunikację między neuronami.

Bakopa drobnolistna jest adaptogenem, czyli substancją, która chroni przed fizycznymi i chemicznymi skutkami stresu. Kilka badań klinicznych potwierdziło również jej korzystny wpływ na pamięć. W jednym z badań, w którym brało udział 46 zdrowych dorosłych (Stough i in. 2001 za: Aguiar i Borowski 2013) grupa, która przyjmowała 300 mg bacopa monnieri przez 12 tygodni wykazała poprawę prędkości przetwarzania informacji wzrokowych, prędkości uczenia się, konsolidacji pamięci oraz zmniejszenie lęku. Analiza badań przeprowadzona przez Pase i in. (2012) oraz Aguiar i Borowskiego (2013) wskazuje, że bacopa monnieri jest najbardziej efektywna w zmniejszaniu prędkości zapominania (szczególnie materiału werbalnego), a nie ma dużego wpływu na proces nabywania nowych wiadomości, ponadto konieczne jest stałe i długotrwałe zażywanie tej substancji, aby efekty były widoczne. Konieczne są jednak dalsze badania nad działaniem tej rośliny.

Rhodiola rosea

Rhodiola rosea (różeniec górski) jest rośliną stosowaną od wielu lat w tradycyjnej medycynie na obszarach Rosji i Skandynawii. Leczy ponoć wiele różnych schorzeń, od depresji i lęku, przez anemię, impotencję, aż po infekcje, nowotwory i ból głowy. Bywa też stosowana do zwiększenia wydolności fizycznej, odporności na stres, pamięci, czy też odporności na chorobę wysokościową.

Małe dawki rhodioli rosea zwiększają aktywność bioelektryczną mózgu. Roślina ta przedłuża działanie neuroprzekaźników takich jak adrenalina, dopamina, serotonina i acetylocholina, hamując aktywność enzymów odpowiedzialnych za ich rozkładanie.

Metaanaliza badań nad różeńcem górskim, przeprowadzona w 2011 roku przez Hung, Perry i Ernsta wykazała, że roślina ta rzeczywiście może mieć korzystny wpływ na sprawność fizyczną i umysłową oraz pewne schorzenia psychiczne, chociaż badań na razie nie ma wiele.

Analiza objęła 11 badań, z których 8 wykazało większą skuteczność różeńca od placebo. Najwięcej badań dotyczyło redukcji zmęczenia. Przykładowo, w jednym z badań (Shevtsov i in. 2003) jedna dawka Rhodiola rosea (370 mg lub 550 mg) okazała się skuteczna w zmniejszeniu zmęczenia i stresu wywołanego pracą u młodych żołnierzy. Podobne rezultaty mogą dać mniejsze dawki przyjmowane przez dłuższy czas. Darbinyan i in. (2000) badali wpływ różeńca górskiego na zmęczenie umysłowe u lekarzy na nocnych dyżurach. Badanie trwało 6 tygodni, dawka wynosiła 170 mg i już w ciągu dwóch pierwszych tygodni zaobserwowano u uczestników badania mniejsze zmęczenie umysłowe po dyżurach, co objawiało się m.in. poprawą pamięci krótkotrwałej, zdolności obliczeniowej, lepszą koncentracją i szybkością percepcji audiowizualnej. Wydaje się, że korzystny wpływ różeńca górskiego na funkcjonowanie poznawcze wynika właśnie z redukcji zmęczenia.

Pojedyncze badania przedstawione w analizie Hung, Perry i Ernsta wykazały również poprawę w zespole zmęczenia wywołanego stresem oraz w łagodnej i umiarkowanej depresji.

Witamina B6

Witamina B6 jest zaangażowana w regulację funkcjonowania umysłowego i nastroju. Bierze udział w przemianach aminokwasu homocysteiny, a jej niedobór jest związany ze zwiększonym poziomem homocysteiny we krwi. Homocysteina jest czynnikiem ryzyka chorób naczyń mózgowych i może mieć toksyczny wpływ na komórki ośrodkowego układu nerwowego. Z niedoborem witaminy B6 związane są też napady padaczkowe, migrena, przewlekłe bóle i depresja, a dane epidemiologiczne wskazują, że niski poziom witaminy B6 jest częsty u osób starszych. Badanie Schafer i in. (2005) wskazało też, że u osób w wieku 50 – 70 lat wyższe poziomy homocysteiny związane są z gorszym funkcjonowaniem poznawczym.

Czy suplementacja witaminą B6 może więc poprawić funkcjonowanie? Znalazłam tylko jedno badanie, które twierdząco odpowiada na to pytanie. Przeprowadzone zostało przez Deijen i in. w 1992 roku na niewielkiej grupie zdrowych mężczyzn w wieku 70-79 lat i wykazało, że witamina B6 może trochę poprawiać pamięć długotrwałą. Niestety metaanalizy badań przeprowadzone w 2003 roku (Malouf i Evans) oraz w 2007 roku (Balk i in.) wykazały, że nie ma dowodów na korzystny wpływ suplementacji tą witaminą.

Witamina B12

Witamina B12 jest niezbędna do produkcji czerwonych krwinek, funkcji neurologicznych i syntezy DNA. Podobnie jak witamina B12 zapobiega nadmiarowi homocysteiny, biorąc udział w jej przemianie w metioninę.

Analiza badań przeprowadzona w 2012 roku przez Moore i in. wskazała, że niedobór witaminy B12 jest związany z zaburzeniami poznawczymi, a niskie poziomy tej witaminy, chociaż mieszczące się jeszcze w normie mają związek z chorobą Alzheimera, chorobą Parkinsona i otępieniem naczyniowym. Jednocześnie wykazano jednak też, że suplementacja wysokimi dawkami witaminy B12 poprawia funkcjonowanie poznawcze tylko u tych osób, które miały niedobór tej witaminy.

Metaanaliza przeprowadzona rok później przez Health Quality Ontario wykazała, że suplementacja witaminą B12 nie wpływa na funkcjowanie poznawcze, niezależnie czy występują deficyty tej witaminy czy nie.

Czy Mental Mango pomoże w nauce lub pracy?

Po przejrzeniu badań nad składnikami Mental Mango można zauważyć, że nie ma twardych dowodów na skuteczność tego suplementu. Pewne dane wskazują jednak, że może być pomocny. Cognizin był badany głównie u osób z deficytami poznawczymi, np. starszych lub po udarach, jednak pojedyncze badania wskazują, że po miesiącu przyjmowania może polepszyć koncentrację również u zdrowych, młodszych osób. Bakopa drobnolistna może zmniejszyć skutki stresu, a przyjmowana przez kilka tygodni również polepszyć pewne funkcje pamięci. Różeniec górski może zmniejszyć zmęczenie. Najwięcej wątpliwości mam do witaminy B6 i B12, bo wyniki, które znalazłam wskazują, że raczej nie mają one korzystnego wpływu na pamięć czy inne funkcje poznawcze.

Ja od miesiąca przyjmuję Mental Mango i zauważyłam, że ostatnio mam trochę więcej energii i trochę lepszy nastrój, chociaż nie mam pewności, czy to efekt tego suplementu czy innych czynników. Kiedyś testowałam też Noopept i w porównaniu do niego Mental Mango wypada moim zdaniem znacznie lepiej. Przede wszystkich nie mam żadnych skutków ubocznych, które skłoniły mnie do odstawienia Noopeptu po kilku dniach. Składniki Mental Mango są też lepiej przebadane. Badania nad Noopeptem wskazują, że może być korzystny u osób z zaburzeniami ośrodkowego układu nerwowego, ale o ile mi wiadomo nie ma wciąż badań, które dowodziłyby, że może poprawiać funkcjonowanie u osób, które nie mają żadnych deficytów. Mental Mango może poprawiać funkcjonowanie w pracy czy szkole u zdrowych osób, chociaż tych badań też na razie nie ma wiele.

Bibliografia:

Davalos A. i in. (2002). Oral citicoline in acute ischemic stroke: an individual patient data pooling analysis of clinical trials. Stroke, 33(12), 2850-7. (abstrakt na nih.gov)
Alvarez XA i in. (1997). Citicoline improves memory performance in elderly subjects. Methods and Findings in Experimental and Clinical Pharmacology, 19(3), 201-10. (abstrakt na nih.gov)
Facts for health professionals about cognizin citicoline (pdf na cognizin.com)
CDP-Choline – examine.com
McGlade E. i in. (2012). Improved Attentional Performance Following Citicoline Administration in Healthy Adult Women. Food and Nutrition Sciences, 3, 769-773. (pdf na cognizin.com)
McGlade E. i in. (2015). The Effect of Citicoline Supplementation on Motor Speed and Attention in Adolescent Males. Journal of Attention Disorders. (abstrakt na sagepub.com)
Bacopa monnieri – examine.com
Aguiar S. i Borowski T. (2013). Neuropharmacological Review of the Nootropic Herb Bacopa monnieri. Rejuvenation Research, 16(4), 313-326. (pełny tekst na nih.gov)
Rhodiola rosea – examine.com
Hung S.K., Perry R., Ernst E. (2011). The effectiveness and efficacy of Rhodiola rosea L.: A systematic review of randomized clinical trials. Phytomedicine, 18(4), 235-244. (pdf na academia.edu)
Schafer J.H. i in. (2005). Homocysteine and cognitive function in a population-based study of older adults. Journal of the American Geriatrics Society, 53(3), 381-8. (abstrakt na nih.gov)
Deijen J.B. i in. (2005). Vitamin B-6 supplementation in elderly men: effects on mood, memory, performance and mental effort. Psychopharmacology (Berl), 109(4):, 489-96. (abstrakt na nih.gov)
Malouf R. i Grimley Evans J. (2003). The effect of vitamin B6 on cognition. The Cochrane Database of Systematic Reviews, 4. (abstrakt na nih.gov)
Balk E.M. i in. (2007). Vitamin B6, B12, and folic acid supplementation and cognitive function: a systematic review of randomized trials. Archives of Internal Medicine, 167(1), 21-30. (abstrakt na nih.gov)
Vitamin B12. Dietary Supplement Fact Sheet – nih.gov
Moore E. i in. (2012). Cognitive impairment and vitamin B12: a review. International Psychogeriatrics, 24(4), 541-56. (abstrakt na nih.gov)
Health Quality Ontario (2013). Vitamin B12 and Cognitive Function. An Evidence-Based Analysis,
Ontario Health Technology Assessment Series, 13(23), 1-45. (pełny tekst na nih.gov)