Artykuły na temat: nieracjonalność
Jak oceniamy innych ludzi – efekt kontrastu i kilka innych mechanizmów
To, jak oceniamy innych ludzi zmienia się pod wpływem wielu czynników. Przykładem jest efekt kontrastu, czyli zależność oceny jednego elementu od porównania do innych elementów. Na przykład mężczyźni, którzy obejrzą zdjęcia modelek, gorzej oceniają urodę swoich żon niż mężczyźni, którzy wcześniej nie obejrzeli zdjęć modelek (Feldman, 1992 za: Tyszka, 1999). Efekt ten działa również w […]
Czytaj więcej
Siła wpływu innych ludzi – konformizm i autorytety
Wiele osób nie zdaje sobie sprawy, jak duży wpływ na nasze zachowanie mogą mieć inni ludzie. Pod wpływem grupy często zachowujemy się zupełnie nieracjonalnie, o czym świadczy między innymi badanie Ascha (1951 za: Tyszka, 1999). Badanym pokazywano jeden odcinek wzorcowy i trzy odcinki porównawcze (m.in. takie, jak na rysunku) i proszono o ocenę, który z […]
Czytaj więcej
Wygrana w Lotto a poczucie szczęścia
Grasz w Dużego Lotka, bo masz nadzieję, że wygrasz i staniesz się bardziej szczęśliwy? W takim razie nie dość, że wydajesz mnóstwo kasy na grę, w której możesz wygrać z prawdopodobieństwem 1 do 14 milionów, to nawet jeśli wygrasz, i tak prawdopodobnie nie staniesz się bardziej szczęśliwy.
Czytaj więcej
„Nie jestem ryzykantem” czyli postrzeganie własnej tolerancji ryzyka u amerykańskich BASE jumperów
Miał być artykuł o postrzeganiu swojej skłonności do ryzykowania u skoczków spadochronowych, ale okazuje się, że u osób w USA wygląda to trochę inaczej niż w Polsce. Różnice międzykulturowe?
Czytaj więcej
Efekt pewności wstecznej, czyli „ja wiedziałem, że tak będzie”
„Wiedziałam, że będzie padać, było trzeba wziąć parasolkę”, „wiedziałem od początku, że Hiszpania zostanie Mistrzem Europy”, „wiedziałem, że ta impreza będzie słaba” – ile to razy słyszymy tego typu stwierdzenia? I dlaczego ludzie tych parasolek nie biorą, skoro wiedzieli, że będzie padać? Dlaczego stresowali się oglądając mecze, jeśli i tak wiedzieli, kto wygra i po […]
Czytaj więcej
Heurystyki, czyli myślenie na skróty
W codziennym wnioskowaniu często posługujemy się heurystykami, czyli uproszczonymi regułami myślenia. Dzięki ich stosowaniu nie musimy analizować wszystkich informacji, jakie do nas docierają, ale z drugiej strony, takie myślenie na skróty prowadzi do wielu błędów.
Czytaj więcej
„Nie oceniam po wyglądzie” – naprawdę?
Zapewne zgodzicie się, że oceniając innych ludzi nie powinniśmy kierować się ich wyglądem. Wielu z nas wprost deklaruje, że „nie ocenia ludzi po wyglądzie”. Mimo to, często nieświadomie, ale oceniamy na podstawie wyglądu.
Czytaj więcej
Jak przeciętny człowiek rozumie dane statystyczne
Jak wskazują wyniki badań, wielu ludzi ma zadziwiająco niską wiedzę ze statystyki. W jednym z takich badań (Smedslund, 1963 za: Tyszka, 1999) sprawdzano, czy pielęgniarki potrafią ocenić, czy istnieje związek między jakimiś objawami a chorobą. Dano im do przejrzenia 100 sfabrykowanych na potrzeby eksperymentu kart pacjentów, z których każda zawierała informację o tym, czy wystąpił […]
Czytaj więcej
Jak dochodzimy do pewności naszych przekonań
Wyobraź sobie, że masz odgadnąć, jaka reguła rządzi sekwencją liczb: „2,4,6”. Aby odgadnąć regułę możesz podawać inne ciągi liczb i pytać, czy ciągi te są zgodne z regułą. Zadanie jest pozornie bardzo proste… „10,12,14?” – tak, jest zgodne z tą regułą. „106,108,110?” – tak, ten ciąg też jest zgodny z tą regułą. Nie ma się […]
Czytaj więcej
Czy pesymizm może być korzystny?
W poprzednich artykułach pisałam o pozytywnych zniekształceniach swojego obrazu. O tym, że większość myśli, że jest lepsza niż większość; że kiedy osiągniemy sukces, stwierdzamy, że to nasza zasługa, a jak się nie uda, to mieliśmy po prostu pecha; że nie wierzymy, że może nam się przydarzyć coś złego i tym podobne… są jednak również osoby, […]
Czytaj więcej
- o Dlaczego ludzie popełniają samobójstwa?
- o Dobry psycholog – jak go znaleźć
- o Wyniki badania AWARE – już są!
- o Dobry psycholog – jak go znaleźć
- o Wikipedyści – co ich motywuje?
- o Wikipedyści – co ich motywuje?
- o Wikipedyści – co ich motywuje?
